उपराष्ट्रपती पदाची निवडणूक आज

मार्गारेट अल्वा की जगदीप धनखड
नवी दिल्ली : देशाच्या उपराष्ट्रपती पदासाठी आज निवडणूक होणार आहे. निवडणुकीचे निकालही आजच सायंकाळपर्यंत जाहीर होतील. उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत एनडीएचे उमेदवार माजी राज्यपाल जगदीप धनखड आहेत. त्याचवेळी विरोधकांनी काँग्रेस नेत्या मार्गारेट अल्वा यांना उमेदवारी दिली आहे. विद्यमान उपराष्ट्रपती व्यंकय्या नायडू यांचा कार्यकाळ 10 ऑगस्ट रोजी संपत आहे.

संसद भवनात सकाळी 10 ते सायंकाळी 5 या वेळेत मतदान होणार आहे. त्यानंतर लगेचच मतमोजणी होणार असून संध्याकाळी उशिरापर्यंत देशाच्या नव्या उपराष्ट्रपतींच्या नावाची घोषणा निवडणूक अधिकाऱ्यांकडून केली जाणार आहे. नवे उपराष्ट्रपती 11 ऑगस्ट रोजी शपथ घेतील.
एकल हस्तांतरणीय मताद्वारे आनुपातिक प्रतिनिधित्वाच्या पद्धतीनुसार, निवडणूक घेतली जाईल आणि निवडणूक गुप्त मतपत्रिकेद्वारे होईल. या प्रणालीमध्ये, मतदाराला उमेदवारांच्या नावासमोर प्राधान्य चिन्हांकित करावं लागणार आहे. या निवडणुकीत खुल्या मतदानाची संकल्पना नसून अध्यक्ष आणि उपाध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत कोणत्याही परिस्थितीत कोणालाही मतपत्रिका दाखवण्यास सक्त मनाई आहे.

लोकसभा आणि राज्यसभेच्या सर्व सदस्यांचा उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी निवडणूक महाविद्यालयात समावेश केला जातो. नामनिर्देशित सदस्यही यामध्ये मतदान करण्यास पात्र आहेत. संसदेचे सध्याचे संख्याबळ 788 आहे, जिंकण्यासाठी 390 पेक्षा जास्त मतांची आवश्यकता आहे.

लोकसभेत भाजपचे एकूण 303, खासदार संजय धोत्रे प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे येऊ शकणार नाहीत. अशा प्रकारे लोकसभेत एनडीएचे एकूण 336 सदस्य आहेत. तसेच, राज्यसभेत भाजपचे 91 (4 नामनिर्देशित सदस्यांसह) सदस्य आहेत आणि एनडीएचे एकूण 109 सदस्य आहेत. अशा परिस्थितीत आता एनडीएचे दोन्ही सभागृहात एकूण 445 सदस्य आहेत.

एनडीएचे उमेदवार जगदीप धनखड यांना व्हायएसआरसिपी, बीएसपी, टीडीपी, बीजेडी, एआयएडिएमके, शिवसेना इत्यादी विरोधी पक्षांनी पाठिंबा दिला आहे. इलेक्टोरल कॉलेजच्या आकडेवारीनुसार, धनखड यांच्या बाजूनं दोन तृतीयांश मतं आहेत. आकडेवारीचा विचार करता धनखड यांचा विजय निश्चित वाटतो.

जगदीप धनखड यांना जवळपास 515 मते मिळण्याची शक्यता आहे. दुसरीकडे, अल्वा यांना आतापर्यंत मिळालेला पक्षांचा पाठिंबा लक्षात घेता त्यांना जवळपास 200 मतं मिळतील, असा अंदाज वर्तवला जात आहे.